Thế giới của chúng ta thật rộng lớn, từ những sa mạc hoang vu đến những đỉnh núi cao chọc trời, từ các thành phố sầm uất đông đúc người qua lại đến những làng quê thanh bình nằm yên bên con sông, và mỗi nơi đều có một vẻ đẹp riêng. Tuy nhiên, một trong những điều đặc biệt nhất về Việt Nam chính là sự khác biệt của bốn mùa trong năm, đặc biệt là giữa Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Hãy cùng tìm hiểu sự khác biệt này qua bài viết sau.
Đầu tiên, phải nói đến khí hậu Bắc Bộ, bao gồm 14 tỉnh miền Bắc Việt Nam, được phân loại là khí hậu cận nhiệt đới, có mưa nhiều. Đây là khu vực trải dài từ tỉnh Hà Giang ở phía tây đến Quảng Ninh ở phía đông. Khu vực này chịu ảnh hưởng rõ rệt của gió mùa đông bắc, với mùa đông dài, lạnh giá và mưa. Mùa hè cũng rất ẩm ướt với nhiệt độ trung bình vào khoảng 30-32°C. Đặc biệt, Bắc Bộ còn chịu ảnh hưởng từ hiện tượng El Nino, gây ra tình trạng hạn hán kéo dài.
Ở Bắc Trung Bộ, hay còn gọi là Bắc miền Trung Việt Nam, khí hậu có sự khác biệt đáng kể so với Bắc Bộ. Bao gồm các tỉnh từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế, khu vực này trải dài từ 18°30' vĩ độ Bắc đến 17°00' vĩ độ Bắc. Mùa đông ở đây ngắn hơn và ít lạnh hơn so với Bắc Bộ, trong khi mùa hè nóng hơn do chịu ảnh hưởng của gió mùa Tây Nam. Mùa mưa ở đây bắt đầu từ tháng 9 đến tháng 12, tạo ra lượng mưa dồi dào khiến cho miền Trung Việt Nam luôn đối mặt với nguy cơ lũ lụt.
Sự khác biệt này không chỉ thể hiện ở mức độ của các mùa, mà còn ở kiểu cách sinh hoạt của người dân. Người dân Bắc Bộ thường có thói quen sử dụng những sản phẩm từ đồng ruộng trong các bữa ăn, với các món ăn nổi tiếng như bún đậu, bánh cuốn, phở, và các loại rau thơm. Trái lại, người dân Bắc Trung Bộ thích dùng thức ăn biển, như cá, tôm, cua, với các món ăn truyền thống như bún riêu, mắm tép.
Bên cạnh đó, sự thay đổi mùa còn tác động đến sự sản xuất nông nghiệp của vùng. Người dân Bắc Bộ tập trung trồng lúa, ngô, khoai lang, với hai vụ chính vụ và phụ vụ. Trái lại, tại Bắc Trung Bộ, nông dân trồng lúa nước kết hợp với cây ăn quả như chuối, vải, mít, với một vụ chính vụ.
Về văn hóa, Bắc Bộ mang đậm màu sắc của nền văn minh phương Bắc, thể hiện qua các di tích lịch sử, như Đền thờ vua Hùng, Đền Ngọc Sơn, Nhà hát Lớn Hà Nội. Còn Bắc Trung Bộ thì chứa đựng nét đẹp văn hóa miền Trung, với nhiều lễ hội như Lễ hội Đền Trần, Hội Chọi Trâu, và Lễ hội Rước nước.
Cuối cùng, nhưng không kém phần quan trọng, là yếu tố du lịch. Du lịch Bắc Bộ có thế mạnh là các điểm tham quan văn hóa, lịch sử như Hoàng Thành Thăng Long, Khu di tích lịch sử Đền Trần, Vịnh Hạ Long. Trong khi đó, du lịch Bắc Trung Bộ lại chú trọng vào việc khám phá thiên nhiên, như bãi biển Cửa Lò, núi Bạch Mã, đảo Cồn Cỏ.
Trong thực tế, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ Việt Nam không chỉ khác nhau về khí hậu và văn hóa, mà còn mang những màu sắc khác biệt trong cuộc sống hàng ngày. Từ các công trình kiến trúc, lễ hội, ẩm thực cho đến các ngành nghề kinh doanh, từng chi tiết nhỏ đều thể hiện rõ nét bản sắc vùng miền của mình. Sự khác biệt ấy, dù lớn hay nhỏ, tạo nên bức tranh phong phú và sinh động về bản sắc Việt Nam.
